Een kaarsenhouder als tabakspijp
december 2023
De hier afgebeelde vroege porseleinen pijp stamt uit de Koninklijke porseleinfabriek van Meissen. Zij draagt de wonderlijke modelnaam Leuchtertulle, de vorm refereert aan een balustervormige kaarsenhouder die iedere kandelaar bekroont om de kaars in de plaatsen. Diezelfde vorm is hier tot pijpenkop verwerkt. De ketel toont aan de voorzijde een handgeschilderd veldboeketje van vier bloemen, ieder met een eigen kleur, op de keerzijde zien we een simpel takje. Aan de basis is deze pijpenkop gemonteerd op een houder van gedraaid buffelhoorn waarin het porseleinen onderdeel met een schroef bevestigd is. Deze montage fungeert als vochtsluis, een heel praktische oplossing want dit is tevens het handvat van de pijp. Een korte oplopende steel met draaiwerk in het schuinse deel maakt de kandelaarvorm tot een volwaardige tabakspijp. Het ontwerp van deze pijp stamt uit de jaren 1780, de productie loopt tot in de jaren 1795 door. Na 1800 wordt deze vinding volledig verdrongen door de opkomst van de hoge ovale stummelkop. De pijpenkop heeft nog zijn oorspronkelijk zilveren trommelvormige klepdeksel behouden met lange klemveer. Aan de bovenzijde is het deksel gegraveerd met de naam en initialen van de toenmalige eigenaar of wellicht van de schenker. We lezen de naam "SICKER" op een lint, met eronder een hartje en daaronder een fraai monogram van de letters "SJCD". Deze opschriften personaliseren de pijp al is het nu niet meer te achterhalen hoe dierbaar die inscriptie toentertijd was.
Amsterdam Pipe Museum APM 24.693
Permalink