Een zevenkoppige pijp

februari 2006

In Engeland ontstond aan het eind van de negentiende eeuw een liefde voor meerkoppige pijpen. Zij werden als curiosum verkocht. Hoewel enkele serieus gerookte meerkoppige pijpen bewaard zijn, waren de meeste exemplaren sierproducten. Zij figureerden in een pijpenverzameling als ultiem stuk, maar ook als presentatiepijp in de tabakswinkel. Volgens zeggen werden zij ook als spelletje in de kroeg gebruikt om volgegoten met drank leeg te drinken. Wie dat probeert ontdekt al gauw dat dat niet zo eenvoudig is en dat was natuurlijk juist de grap. Bij dat spel zullen er overigens talloze gesneuveld zijn. Toch zijn er meerdere exemplaren bewaard gebleven zoals de hierbij afgebeelde. Het gaat duidelijk om een serieel artikel maar wel een serieus stukje pijpenmakersvakmanschap. De pijp centraal heeft een ruime kromkop ketel en een dikkere steel. Juist op die dikkere steel konden gemakkelijk aan weerszijden drie kleinere pijpenkoppen gemonteerd worden, die uiteraard werden aangesloten op het rookkanaal dat naar het mondstuk leidde. Voor deze toegevoegde pijpenkoppen zijn verschillende versierde exemplaren gebruikt, die heel subtiel aan weerszijden van groot naar klein lopen. De wat rommelige zone ertussen, waar de stelen werden aangehecht, werd opgesierd met twee gaande paardjes die van de stelen van figuurpijpen werden afgesneden. Zo waren voor zo'n showstuk dus één complete pijp, zes versierde koppen en twee stelen van figuurpijpen nodig. Niet onmogelijk is dat de steel van de hoofdpijp nog werd verlengd om het object een mooiere verhouding te geven. Bij deze pijp werd in het laatste steelstuk ook nog een tordering aangebracht die eveneens wijst op veel zorg bij de vervaardiging. Natuurlijk ontbreekt een typisch Engels gesmeerd mondstuk niet.

Amsterdam Pipe Museum APM 17.730