Post-koloniale voorstelling

september 2016

Post-koloniale voorstelling

Bij de volkeren van de Graslanden van Kameroen is de tabakspijp een belangrijk statusartikel. In die streek kiest de roker met zorg zijn rookinstrument dat in overeenstemming met het aanzien van de persoon moet zijn. Maar bij de Graslanders gaat de cultuur van de tabakspijp nog verder. Pottenbakkers inspireren zich tot het maken van pronkpijpen, niet direct bedoeld om te roken maar eerder een geschenkartikel voor gewaardeerde personen. Zo'n pijp is hierbij afgebeeld. De voorstelling laat drie naast elkaar staande Europese koloniale strijdkrachten zien, de armen om elkaars schouders geslagen. Dat Europese soldaten worden afgebeeld, is niet verwonderlijk. Kameroen was vanaf het jaar 1901 bezet gebied, aanvankelijk door de Duitsers, vanaf de Eerste Wereldoorlog door de Fransen en Engelsen. Deze soldaten waren vaak onderwerp in gefigureerde geboetseerde keramiek of bronsgietwerk. Jammer natuurlijk dat we aan de uniformen niet kunnen zien wat voor militairen uitgebeeld zijn. Voor dat aspect hadden de lokale pottenbakkers geen oog. Tot slot moet nog vermeld worden dat meerkoppige pijpen in Kameroen voor tweelingen en drielingen bestemd waren. Ook dan gaat het om functionele pijpen. Hier is dat eveneens het geval want aan de achterzijde leiden de rookkanalen naar één manchet, waarbij zelfs het traditionele lekgat aan de basis van de steel is aangebracht. Het is bijna ondenkbaar dat het om een eenmalig stuk gaat, want de pijp is zo knap geconstrueerd. Een tweede exemplaar van deze merkwaardige pronkpijp is echter tot op de dag van vandaag nog niet bekend.

Amsterdam Pipe Museum APM 22.157

Permalink