Paardenkop door een ceramist

augustus 2001

Paardenkop door een ceramist

Tabakspijpen van de keramiekkunstenaar Marcel Giraud behoren tot de twintigste eeuwse ceramische hoogstandjes. Giraud, die als kunstenaarsnaam Gem of Gema gebruikte, leefde van 1897 tot 1985 en werkte in het Franse plaatsje Vallauris. Het meest bekend van hem is de karikatuurpijp van president De Gaulle, gemaakt in een oplage van slechts veertig genummerde exemplaren op verzoek van de pijpenverzamelaar Madame De Westphalen. Tot voorkort nog onbekend is de hierbij afgebeelde pijpenkop die de kop van een paard weergeeft, vormgegeven zoals de portretpijp van de oud-president met een minimum aan details. Omdat sprake is van een holwandige pijp, staat de feitelijke buitenvorm los van de binnenketel waardoor de kunstenaar bij het ontwerpen niet gebonden was aan het formaat van de rookkamer van de pijp. Door stilering van vormen suggereerde Gem de paardenkop en bracht vervolgens enkele kenmerkende details aan. Juist in stileren en suggereren excelleerde Giraud. Naast het minimalisme in vormgeving en details is de toepassing van het kunstglazuur bijzonder met een matte uitstraling, waarin de verschillende tinten meewerken in het accentueren van details. De paardenkop pijp werd gemaakt in dezelfde periode als de andere pijpen, tussen 1970 en 1972 en draagt als gebruikelijk de signatuur Gem op de plaats waar de steel ingestoken moet worden. Bij dit ontwerp is echter niet van een genummerde oplage sprake al weten we dat het werk van Giraud steeds bij kleine aantallen is gemaakt. Niet verwonderlijk dus dat zijn pijpen tegenwoordig zeldzaam zijn.

Amsterdam Pipe Museum APM 16.200a

Permalink