Traditionele Zweedse tabakspijp

april 2016

Traditionele Zweedse tabakspijp

Veel landen of streken kenmerken zich door het gebruik van een specifieke soort pijp, karakteristiek in vorm of materiaal. De Goudse pijp is het beste voorbeeld voor de Nederlandse rookcultuur, de Stummel voor de Beierse. Uit Zweden is ook zo'n kenmerkende lokale pijp bekend, afkomstig uit Jämtland in midden Zweden tegen de grens van Noorwegen. Het gaat om eenvoudige tabakspijpen, Jämtpipor genoemd naar de streek van vervaardiging. Als grondstof wordt plaatmetaal gebruikt, dat met behulp van een malletje in drie stukjes wordt geknipt. Deze drie stukjes worden vervolgens gesoldeerd tot een steel en een pijpenkop compleet met scharnierend dekseltje. Vervolgens worden de pijpen afgewerkt door het metaal te polijsten. De stelen maakt men van rendierbot en hebben een mondstuk met knopen. Vaak is de benen steel dikker dan het metaal van de steel en dat geeft de pijpen een wat primitief, plomp voorkomen. Het ketelformaat is doorgaans kleiner dan een vingerhoed. Het pijpmodel is overigens afgekeken van de uit Engeland geïmporteerde kleipijp met een kromkop ketel, zoals die in de achttiende en vooral negentiende eeuw in omloop waren. De metalen tegenhanger wordt de populaire pijp voor de werkende stand, zowel mannen als vrouwen. De mannen roken uit een pijp met een dekseltje, terwijl de vrouwen dat juist niet verkiezen. De Jämtpijp is dus een specifiek artikel dat over langere periode vervaardigd is, in een techniek die niet veranderde. Kortom een regionale traditie die we nergens anders in deze vorm aantreffen.

Amsterdam Pipe Museum #APM 322b

Permalink