Ongebruikelijke Pirkenhammer
maart 2025
In de Boheemse plaats Pirkenhammer is vanaf 1803 een porseleinfabriek gevestigd die voor de ontwikkeling van de Duitse porseleinen pijp van groot belang is geweest. Het bedrijf is grootgemaakt door de compagnons Johann Martin Fischer en Christoph Reichenbach. Gemerkte stukken zijn soms voorzien van het ingedrukte intaglio merk "F&R", de meeste voorwerpen verlieten de fabriek echter zonder merkteken. Beroemd zijn de Pirkenhammer pijpenkoppen waarbij rond de ketel hoge kerkvensters zijn geschilderd, door die vensters zie je de omgeving in miniatuur. De hier afgebeelde pijp is licht zeskantig afgevlakt en heeft een balustervorm aan de basis en een klepdeksel als afdekking. De zeskantige vorm is afgekeken van de kerkvensterpijpen, echter hier is van een effen fond uitgegaan opgesierd met drie opliggende medaillons. Deze kregen ieder een met de hand geschilderde decoratie van een jager geflankeerd door een eekhoorn en een vos. Helder geel, groen en zalm zijn modekleuren van de jaren 1830 en kort daarna. Let ook op de gemarmerde steelaanzet die een alternatief materiaal doet veronderstellen. Met hun kleurige pijpen oogsten Fischer en Reichenbach veel succes. Dat was mede vanwege de rijke montages met buffelhoorn, gecombineerd met ivoor die het luxe aspect benadrukken. Na 1860 verschoof het consumentengedrag echter van pijpen naar serviesgoed en curiosa.
Amsterdam Pipe Museum APM 30.034
Permalink