Staffordshire by the pair

juni 2021

Staffordshire by the pair

Tabakspijpen met gevlochten stelen staan bekend onder de naam Pratt ware pipes. Bedoeld worden pijpen van een witbakkende klei met lange gevlochten of kunstig gedraaide stelen. Zij worden afgewerkt met een transparante glazuur geaccentueerd met kleurige toefjes verf in heldere tinten. De productie vond plaats in het Engelse stadje Stafford, ceramiekcentrum bij uitstek. Volgens overlevering zouden pijpen met dergelijk vlechtwerk voor het eerst gemaakt zijn door de broers Felix Edward en Richard Pratt, die samen de Fenton Pottery bestierden. Vanwege de kronkelige stelen in allerlei onverwachte bochten wordt ook wel van puzzle pipes gesproken. Bijzonder aan de twee afgebeelde pijpen zijn niet de gevlochten stelen maar het gegeven dat twee nagenoeg identieke pijpen twee eeuwen samen bewaard bleven. Dat gebeurde in een Engelse stately home tot op het moment dat zij recentelijk op de markt kwamen. In concept gelijk zijn toch verschillen te zien. Het handvormen zorgde voor afwijkende dimensies, maar een bewuste variatie is bijvoorbeeld de stand van het gezicht van de ketel. Onmiskenbaar is het dezelfde hand die deze stukken maakte en er voor zorgde dat de uitvoering en het palet gelijk zijn, maar de details verschillen. Een faux pair dus. Het gegeven dat zij nu nog samen zijn is een groot geluk. Zo vormen zij het bewijs van de seriematige productie van dit aardewerk en laten de geringe nuances van de pottenbakker zien. De datering ligt tussen 1820 en 1840.

Amsterdam Pipe Museum APM 24.257a

Permalink