Origami in een tabakspijp

juli 2015

Origami in een tabakspijp

Deze elegante tabakspijp is om verschillende redenen interessant. Ten eerste is dat om de ketel die de vorm van een stukje Japans papiervouwwerk heeft. De naam daarvoor is origami. Voor een tabakspijp is deze vormgeving tamelijk opmerkelijk en deze sluit aan bij de belangstelling voor de Japanse cultuur in de jaren tussen 1880 en 1900. Deze bruyèrehouten pijp dateert dan ook uit die periode en is daarmee een vroeg voorbeeld van dat materiaal. Hoewel een onopvallend merkteken met de letters HFS in de steel is ingedrukt, is nog onbekend waar de pijp vandaan komt. Dat het om een product uit Saint-Claude gaat, is niet zo zeker. Er zijn in de vroege periode van de bruyère-industrie in veel andere plaatsen fabriekjes voor pijpen geweest, die tot uitzonderlijke resultaten kwamen. Wat het voorkomen van deze pijp extra aantrekkelijk maakt is de montage met een eendenbeen steel, die zo dun is dat de ongebruikelijke elegantie nog eens wordt benadrukt. Het mondstuk van slijtvast buffelhoorn is met een metalen ring aan dit vogelbeen vastgezet. Tenslotte is ook de herkomst van de pijp opmerkelijk. Eigenaar was indertijd de bekende Amsterdamse wethouder Floor Wibaut. Overigens was dit voor Wibaut geen curiosum, maar een echte gebruikspijp. Dat zien we aan de intensieve brandsporen in de ketel, die door veelvuldig roken zelfs eenzijdig dun is geworden. De bijzondere vormgeving zegt zeker iets over de verschijning van deze wethouder. Na zijn overlijden erfde zijn kleindochter de pijp en koesterde deze haar leven lang. Nadat ook zij stierf kwam de pijp in de collectie van het Amsterdam Pipe Museum terecht.

Amsterdam Pipe Museum APM 22.045

Permalink