Zwartgebakken maatpijp

augustus 2013

Van alle Goudse pijpen is de maatpijp de meest algemene en ook de meest geliefde geweest. Met zijn lange ragfijne steel en fraaie ovaalvormige ketel was het een wereldwijd handelssucces. Deze pijp is gemaakt door de firma Jan Prince & Cie in Gouda, een van de belangrijkste negentiende eeuwse fabrieken. Als hielmerk is de both aangebracht, overigens niet hun voornaamste merk, dat waren de melkmeid en de leeuw in de Hollandse tuin. Ondanks het wat lagere merk is de pijp optimaal van kwaliteit, met een prachtig afgewogen ketelmodel dat zorgvuldig geglaasd is en een volmaakt rechte steel. Zeldzaam is hier dat de pijp zwartgebakken is, een luxere uitvoering dan de witte omdat de pijpenpotten voor het bakken met zaagsel opgevuld werden, waarna door smoren en smeulen de witte klei zwart kleurde. Vaak wordt beweerd dat zwarte pijpen alleen bestemd waren voor begrafenissen maar dat is niet waar. Deze pijp bijvoorbeeld stond, getuige een handgeschreven naam op de pijpenkop, bij een huisgezin in het pijpenrek. De heer des huizes verwelkomde zo zijn vrienden. De datering ligt ergens in negentiende eeuw, in ieder geval voor het jaar 1897 toen de fabriek van Prince haar deuren sloot.

Amsterdam Pipe Museum APM 21.644

Archief object van de maand