Tabakspijp met flexibele steel

augustus 2024

Aan het begin van de negentiende eeuw toen het roken uit pijpen met lange stelen nog gewoonte was, ontstonden pijpen met een flexibele steel. Die lijken praktisch maar het tegendeel is waar. Een vaste steel geeft houvast zodat je het mondstuk tussen je tanden kunt houden, terwijl je met één hand de pijpenkop kunt ondersteunen. Een flexibel roer lijkt het summum van comfort, maar geeft geen steun tussen mondstuk en ketel. Sterker nog, je kunt het mondstuk niet even uit de mond nemen zonder dat dit een eind naar beneden valt. Leuk om te weten dat zo’n beweegbaar roer gemaakt werd van een ijzeren veer aan de buitenzijde bekleed met zeemleer en vervolgens omvlochten met paardenhaar, soms ook wel glanzende zijdedraad. Dit exemplaar is een slagje luxer want hier is de steel opgebouwd uit ringen gedraaid buffelhoorn die zowel de beweegbaarheid als de duurzaamheid garanderen. Helaas werkte het vocht in de rook vaak destructief op de ijzeren kern die geleidelijk ging roesten en de steel onbuigzaam maakte, totdat deze op een bepaalde plaats brak en het genoegen voorbij was. Niet verwonderlijk dat er dus niet veel van deze roeren in goede toestand bewaard zijn gebleven. Overigens, de pijpenkop heeft het zogenaamde Hongaarse model met een hoge ketel gemaakt van meerschuim. De deftigheid van deze rookpijp wordt onderstreept door een zilveren klepdeksel en dito manchetmontage. Dergelijke pijpen werden in kringen van de bourgeoisie gerookt.

Amsterdam Pipe Museum APM 24.764

Archief object van de maand