Struisvogel met hoefijzer

november 2004

Deze versierde pijpenkop is in Haarlem gevonden en past goed in het beeld dat wij van Haarlemse rokers uit het eerste kwart van de achttiende eeuw hebben. Zij kozen doorgaans voor eenvoudige pijpen voorzien van een simpele decoratie op de ketel. Hier gaat het om een sprekende reliëfversiering bestaande uit een aan weerszijden van de ketel afgebeelde staande struisvogel met een hoefijzer in de snavel. De uitbeelding van deze exotische vogel is al vanaf de zeventiende eeuw algemeen toegepast, waarbij het hoefijzer in de snavel zelden ontbreekt. Het lijkt er op dat de gravering op deze pijp van een zeventiende eeuwse prent is overgenomen, waarop ook talloze gevelstenen met dezelfde voorstelling teruggrijpen. Maker van de pijpenkop is de Boudewijn Claris uit Gouda, eigenaar van het initiaalmerk BC. Dat merk plaatste hij heel bescheiden op de linker zijkant van de pijp net boven de spoor. Op de andere zijkant zien we als vormmerk een rozetje en dat kan er op wijzen dat Claris van deze gegraveerde persvorm een tweede exemplaar bezat.

Amsterdam Pipe Museum APM 17.450

Archief object van de maand