Rokersreiscassette

juni 2016

De verwende mens draagt zijn bagage niet in een knapzak, maar zoekt naar vormen van luxe die overzicht en praktisch gebruik bieden. Dat dergelijke oplossingen niet geheel vrij zijn van snobisme bewijst deze rokersreiscassette. Met de vorm van een twintigste eeuwse beautycase kon de toegewijde negentiende eeuwse roker zijn vrienden imponeren. Dat spel begon al met het uiterlijk van de cassette. De van een lichtgetinte houtsoort gemaakt buitenzijde heeft als verassing trompe l'oeuil riemen met gespen die soepel juchtleer suggereren, maar natuurgetrouw uit het hout zijn gesneden. Ook de houten handvatten aan de zijkanten lijken van leer te zijn. Na opening met een sleutel is de binnenzijde al even verrassend. Op een blad bovenin zien we een mozaïek van vier pijpen omgeven door kokers voor sigaren en tabak en twee asbakjes. Typisch een koffer voor iemand die niet kan of wil kiezen tussen het roken van sigaren of pijp. De balans lijkt hier overigens ten gunste van de sigaar te worden beslist. Wanneer we het binnenblad uit de koffer nemen verschijnt een zogenaamde sigarenkelder, indertijd cave à cigares genoemd, met aan de voorrand een vierkante houten tabakspot. In die tabakspot is met potlood de datum geschreven en die vermeldt vrij onverwacht het jaar 1874, minstens een kwart eeuw vroeger dan we van het uiterlijk verwachten. De koffer is gemaakt voor de Antwerpse architect Otto Geerling, zijn monogram komt op de deksel voor, evenals op de kokers in de kist zelf. Adembenemend is overigens het vakmanschap waarmee dit voorwerp is gemaakt. Voor een architect, gespind op vorm en verhouding, moet deze koffer een lust voor het oog zijn geweest. Niet alleen om de perfecte verhoudingen, de vernuftige indeling maar ook om het grote vakmanschap waarin deze gemaakt is. Leuk om te weten is dat volgens overlevering de tsjiboek langs de voorrand gerookt is toen Vincent van Gogh de familie Geerling in 1878 bezocht. Dat gegeven voegt de persoonlijke noot aan dit luxe object toe.

Amsterdam Pipe Museum APM 22.111

Archief object van de maand