Kleurige opiumkop

juni 2018

Iedere opiumschuiver weet dat de opiumdamp het fijnste smaakt in een bamboe pijp met een kop van Chinese steengoed. Toch zijn er in China talloze varianten bedacht simpelweg omdat het goedkoper was in aanschaf of fraaier om te zien. Deze opiumpijpenkop is een mooi voorbeeld van een esthetisch aantrekkelijk product. Het gaat om een volledig uit klei gedraaide bolronde kop, de stam of steel is meegedraaid. De pottenbakker gebruikte een zachte witbakkende poreuze kleisoort, eerder verwant aan creamware dan aan pijpaarde. Op de leerdroge pijpenkop is vervolgens met vlotte lijnen een eenvoudige voorstelling ingekrast. In dit geval een rondlopend lint waaraan twee symbolische objecten. Vervolgens is meerkleuren glazuur toegepast waarbij tegen een effen blauw fond het lint met de kalebas en bamboe koker zijn ingekleurd met roze, geel en groen glazuur. Zo ontstond een kleurig resultaat qua techniek beter bekend als wu ts'ai ofwel meerkleuren goed. Interessant aan deze opiumkop is verder dat de herkomst bekend is. Zij werd in 1892 aan de Instelling van Onderwijs in de Taal-, Land- en Volkenkunde van Nederlandsch-Indië geschonken. Deze overwegend didactische collectie ging in 1911 over in het Ethnografisch Museum Delft, het latere museum Nusantara. Met het sluiten van dat museum verhuisde deze bijzondere opiumpijpenkop met zijn bijbehorende bamboe steel naar onze collectie, waar het als atypische opiumkop een waardevolle aanvulling vormt.

Amsterdam Pipe Museum APM 22.586bis

Archief object van de maand