Hopewell effigy pipe

december 2005

In de jaren 1840 werd in de staat Ohio de Hopewell cultuur ontdekt, waarbij twee grote complexen pijpen gevonden zijn die specifieke kenmerken vertonen. Het gaat om figurale uitbeeldingen waarin de ketel van de pijp verstopt zit en die geplaatst zijn op een soort platvorm, doorgaans met een lichte knik of buiging die als korte steel fungeren. De pijpen zijn gesneden uit een lokale steensoort die breekbaarder is dan je zou verwachten. Bijgaande pijp met ketel in de vorm van een zittende kikker is daarvan een representatief voorbeeld. Het silhouet van de pijp heeft de magische uitstraling kenmerkend voor deze cultuur. Daarnaast is de stilering van de kikker met zijn bolle ogen heel goed getroffen en getuigt van een groot vermogen van abstraheren. De Hopewell cultuur bloeide tussen 200 voor Christus en 500 na in het bosgebied van oostelijk Amerika. Zo onverwacht de vormgeving van de pijpen is, zo werelds was het volk zelf ook want zij onderhielden contacten met veel andere etnische stammen, bijna van de oostkust tot aan de westkust van Amerika. De aanduiding Hopewell heeft overigens ook betrekking op een wijze van leven van verschillende lokale Amerikaanse Indianenstammen. Het meest kenmerkend voor deze cultuur is het aanleggen van aarden wallen en bergen in specifieke vormen. Vandaar dat deze stammen ook wel Moundbuilders worden genoemd.

Amsterdam Pipe Museum APM 17.639

Archief object van de maand