Hollandse schilderkunst op een pijp

april 2006

De ceramische pijp zoals die door de Goudse bedrijven tussen de twee wereldoorlogen ontwikkeld werd, heeft een hoog souvenirgehalte gekregen. Al snel werd ontdekt dat een toepasselijke schildering of transfer voor de toerist een omzetverhogende werking gaf. Daarnaast werd de souvenirbeschildering ook voor export een belangrijk artikel. De Hollandpijp werd in Amerika maar ook in andere landen een begeerd artikel. Een bijzonder ontwerp is deze meerkleurige pijp, die op de ketel details van twee schilderijen van de Haarlemse schilder Frans Hals laat zien. De ene zijde toont de vrolijke drinker, het portret op de andere lijkt het meest op één van de regentessen van het Haarlemse Oudeliedengesticht. Beide portretten zijn in een bladerkrans geplaatst. Het overige deel van het fond is ingevuld met gestileerd bladwerk met langs de onderzijde van de steel het opschrift Holland. Het fond is daarna groen ingewassen. Het tekenwerk voor deze pijpen, die de wervelende stijl van Frans Hals na staat, werd door Willem van Norden verricht, de veelzijdige ontwerper van de Koninklijke Goedewaagen. Het plakken van de kleurige transfers en het inschilderen bleek echter een tijdrovende zaak en om die reden viel de stukprijs van deze pijpen hoog uit. Dat resulteerde in een beperkte oplage waarvan er maar weinig zijn verkocht.

Amsterdam Pipe Museum APM 17.775

Archief object van de maand