Heil Hitler

mei 2018

In de twee prachtige wandkasten van de Parijse verzamelaar Alain Demoly stonden naast een uitgelezen selectie aan kleipijpen ook wonderlijke curiositeiten. Dat was inherent aan zijn brede belangstelling voor ceramische figuurpijpen. Een pijp die altijd mijn aandacht trok stond in de linker kast bovenin. Het gaat om een kleurig portret van een man met opvallende haarlok en klein snorretje, twijfelloos het portret van Adolf Hitler. De pijp werd in 1974 door een Parijse ceramist uit porselein geboetseerd. Volledig met de hand vormgegeven en naar de natuur gekleurd is dit een verdienstelijk product. Helaas is de intentie van de maker onduidelijk, maar het feit dat op de halsafsnede het ongeluksgetal "13" werd ingedrukt, wijst eerder op een negatieve connotatie dan op adoratie. Hoe dan ook het blijft een zeer beladen uitbeelding, maar in een galerie van beroemdheden op de pijp mag deze figuur niet ontbreken. Zoals Demoly stelde, ook het portret van Stalin moest nog voor zijn collectie worden gevonden. Toen zijn bezit in 2016 in Parijs onder de hamer kwam, ontbrak deze pijp. De familie vond het ongepast, zeker op dat moment waarop terroristische aanslagen de Parijzenaars in de ban hielden, tot openbare verkoop van de Hitlerpijp over te gaan. Zo bleef de pijp buiten veiling. Onderhands werd deze op verzoek aan ons museum verkocht al blijft deze voorlopig nog wel even een depotstuk.

Amsterdam Pipe Museum APM 22.558

Archief object van de maand