Goed getroffen oudje

maart 2003

Deze prachtig vormgegeven portretpijp van een oude vrouw is afkomstig uit een fabriek waarvan de geschiedenis nog ongeschreven is. Uitgevoerd in rode klei met een opvallende emailbeschildering in wit, heeft deze pijp een heel apart voorkomen. Vooral ongewoon is de kap, die diepliggende ruimtes naast haar gelaat vertoont, een reliëfwerking die bij de meeste fabrieken gemeden werd omdat het uitvullen van die uitstekende stukken bij het persen vaak tot zogenaamd kleitekort leidde. Voor deze pijpenmaker was dat blijkbaar juist een uitdaging en dat bepaalt ook de geslaagdheid van de pijp. Ooit smoorde deze karaktervolle vrouw tussen de lippen een pijpje waarvan een minuscuul gaatje in de lip nog het bewijs is. Dat dat losse minipijpje is zoekgeraakt, zal niemand verbazen. Al met al is sprake van een bijzonder modelé in een stijl die sterk beeldhouwkunstig overkomt en vooral minder glad oogt dan bij concurrerende fabrieken het geval is. Maker is ene Testervuide die werkzaam was in Pont-à-Moussin in de Lorraine. Het bedrijf werkte nog tot het midden van de jaren 1870 maar meer dan een paar pijpen zijn er van dat merk niet bekend. Dat is hoogst verwonderlijk, want deze pijpenkop draagt als modelnummer het getal 216 en dat wekt toch de verwachting van een fors fabrieksassortiment. Deze pijpenkop is een waardig bewijs dat er meer gepresteerd is dan de figuurpijpen van de grote Franse fabrieken als Gambier, Fiolet en Duméril laten zien.

Amsterdam Pipe Museum APM 16.837

Archief object van de maand