Eigentijds van vormgeving

november 2021

Vanaf het moment dat de bruyèrepijp machinaal gemaakt wordt, zijn het steeds weer andere spelers die het marktaanbod bepalen. Aanvankelijk geeft Frankrijk de toon aan. Tamelijk onverwacht mengt Ierland zich al vanaf 1900. Daarna domineren andere landen, zoals Engeland. Denemarken neemt in de jaren 1970 een leidende rol, vooral vanwege hun freehands. Vervolgens vallen de Italiaanse pijpen op door kwaliteit en aantrekkelijke vormgeving. De pijp van deze maand is zo’n Italiaans product en vertoont diverse invloeden waardoor deze past in de tijd van ontstaan. Zijn zware dikbuikige voorkomen is aangegeven vanuit Duitsland, waar men gemiddeld uit forsere pijpen rookt. Van daar uit wordt ook het toegepaste 9-millimeter filtersysteem gepropageerd. De hexagonale ketel is iets van alle tijden, maar is altijd weer anders uitgevoerd. Zo stoer en dominant als hier en dan nog wel in een piramidevorm die vulcano genoemd wordt, zien we zelden. Kijken we naar de montage, dan zien we ook daar een ontwikkeling. Aluminium is lang niet gewenst geweest, wel zilver of anders messing. Na het jaar 2000 wordt aluminium ineens hot. De tweede metaalband op het roergedeelte is uiteraard afgekeken van de army mount die al generaties eerder bedacht was. Hier is dat tweede bandje niet voor stevigheid aangebracht maar louter voor de sier, hoewel het ook de filterruimte camoufleert. Ook het materiaal van het roer veranderde, hardrubber werd voor acryl verruild. Het is glanzender en blijft altijd zwart, helaas is het wel wat harder en dat merkt de roker aan zijn kaakspieren. Deze pijp kwam bij Sir Del Nobile Pipes in Italië tot stand, een fabriek met een merkwaardige historie. Zij werd namelijk opgezet door de New Yorkse firma Frank voor de productie van hun top-quality pijpen. Uiteindelijk was de controle vanuit Amerika naar Toscane toch een probleem en werd de samenwerking gestaakt. Deze pijp is in elk geval een goed voorbeeld van een fraai handgemaakt product van internationaal design uit het begin van de eenentwintigste eeuw.

Amsterdam Pipe Museum APM 24.299d

Archief object van de maand