Een reclametegel van Gambier

november 2007

In de jaren 1890 werd de fabriek van Gambier uitgebreid met een nieuwe branche. Naast vuurvast aardewerk kwamen wandtegels van geperste klei in productie, aan de zichtzijde voorzien van een decoratie onder glazuur. Het bleek een succesvol artikel waarmee men zo'n twintig jaar een goede omzet behaalde. Niet verwonderlijk dat men voor de werving van deze tegelbranche promotiemateriaal maakte. Een royale roodgeglazuurde tegel gewijd aan de Carreaux Gambier is daarvan het bewijs. Voor de pijpenbranche kwam daarvan een tegenhanger, een groengetinte tegel voorzien van Pipes Gambier met de afbeelding van een rokende man onder een breedgerande hoed, een korte kleipijp in de hand, rustig rookwolken blazend. De voorstelling is in een cirkel geplaatst, de hoeken zijn met eenvoudig lijnenspel ingevuld. Vooral in de letters herkennen we invloeden van de art nouveau. Interessant is ook de achterzijde van de tegel, waar naast een ruwing van blokken en strepen voor een betere hechting in de muur, ook een merkteken is aangebracht. Centraal staat het initiaalmerk JG dat dan nog altijd van belang is, al is hiertussen een stralende zon geplaatst. Dat merkteken werd in die periode ook gebruikt als merk voor houten pijpen. Langs de rand van het merk lezen we de woorden Givet en Paris, respectievelijk de productieplaats en de stad waar het handelskantoor was gevestigd. Onduidelijk aan deze tegel is nog altijd voor wie deze nou precies bedoeld was: een relatiegeschenk voor klanten of een artikel voor de verkoop, al is in dat laatste geval de doelgroep onduidelijk.

Amsterdam Pipe Museum APM 19.007

Archief object van de maand