Een ingenieuze sigarenkoker

december 2017

Wanneer de mode van de sigaar in brede lagen van de bevolking wordt gedragen, neemt ook de stroom aan accessoires toe. Kokers in een oneindige reeks worden bedacht om als geschenkartikel of praktisch gebruiksvoorwerp dienst te doen. Deze sigarenkoker is nogal een aparte, een langwerpig voorwerp gemaakt van papier-maché. Aan de buitenzijde is deze beplakt met bruin papier dat de indruk van leer moest geven. Daarmee sluit het uiterlijk aan bij de leren etuis van de sigarenpijpen die in die tijd in gebruik waren. Wat deze koker chique maakt is de porseleinen plaquette in metalen lijst op de voorzijde. Daarop is een handgeschilderd portret te zien van een schone in verleidelijke Spaanse dracht. Zij representeert het ultieme schoonheidsideaal uit die periode. De vorm van deze sigarenkoker grijpt terug op beschilderde blikken kokers uit de jaren 1820 en 1830 die in veelvoud in Duitsland gemaakt werden. Dit exemplaar is duidelijk een generatie later gemaakt. Bijzonder is het sluitsysteem waarbij de twee einden teruggeschoven worden om het deksel te kunnen openen. Wonderijk is hier de combinatie van de duurzame porseleinen plaquette en het kwetsbare papier dat niet stoot- en slijtbestendig is. Enfin, de eigenaar kwam daar tot zijn teleurstelling al snel achter. Gelukkig ging die slijtageslag aan deze koker voorbij, hij werd ongebruikt meer dan een eeuw door de tijd getild om geleidelijk museaal te worden.

Amsterdam Pipe Museum APM 22.366

Archief object van de maand