Collectienummer:

APM 903

Deelcollectie:

bodemvondst pijpen

Titel:

tabakspijp

Trefwoord:

koningsportret, koninklijk wapen

Beschrijving:

Tabakspijp van klei met kromkop ketel, hiel en rechte steel. Filtradering. Ketel links in reliëf binnen staand ovaal naar rechts gewend koningsportret van Christiaan VI van Denemarken afgebeeld als een Romeinse veldheer met borstcuras, doek en fibula, met schouderlang haar, gelauwerd, kledingplooien, onderlangs orde van de Olifantsorde, op de armafsnede "OYE". Ketel rechts binnen de keten van de Olifantsorde gekroond wapenschild van Denemarken gevierendeeld met hartschild. Ketel steelzijde in reliëf langgerekte blaadjes, band met rozetten en lof. Hiel links bijmerk Gouds wapenschild. Steelaanzet zwaartepunt ring met "LUCA".

Datum:

Periode 1740 - 1750


Maten:

KopHoogte4,9 cm
Breedte2,3 cm
SteelLengte0,5 cm
Kenmerken
Pijptype steelpijp
Pijpmodel kromkop
Materiaalpijpaarde (ceramiek)
Techniekgekast
Kleurwit
Gebruikssporen gerookt
Productie
ContinentEuropa
Regio internationaalWest-Europa
LandNederland
Regio nationaalZuid-Holland
PlaatsGouda
Maker #1Johannes van Oye
ContinentEuropa
Regio internationaalWest-Europa
LandNederland
Regio nationaalZuid-Holland
PlaatsGouda
Maker #2Lucas Evertse de Jong
Merkteken slang (stempel, hiel)
"LUCA.." (intaglio, steel)
"OYE" (reliëf, armafsnede portret)
Aanwinst
Jaar 2017
Vindplaats Wilnis, Rondeveen, aangevoerde grond, 2006
Commentaar
Wapenbeschrijving in documentatie. Schild belegd met breedarmig kruis, tweede kwartier is Noorwegen, drie kronen is Zweden, ook Huis Holstein en Oldenburg. Middenschild is vorstelijk wapen, ros is Hannover.
Zajac & Zimmermann, Fajki gliniane, p 141. Zelfde pijp, vroegere afdruk, Christian VI van Denemarken en wapen van Denemarken, merk vos op zijn gat, wapenschild Gouda rechts op de hiel, datering tussen 1740 en 1745.
Variant is afgebeeld in: Fajka jako dzielo sztuki, 2012, p 113. Dezelfde pijpenkop maar ander productiemoment. hielmerk zittende vos. Beide Poolse boeken tonen het bijmerk op de rechter hielzijde en als hielmerk vos waardoor deze beide koppen iets vroeger zijn.
Lucas de Jong ging met de productie van deze pijp door totdat de persvorm verzeept was, vgl. Vrij, p 237, afb 863.
Er bestaat een exemplaar met merk 59 gekroond door Rut Boot gemaakt uit een andere persvorm (afbeelding  in documenatie).
Literatuur
Don Duco, Hoogtepunten uit het Amsterdam Pipe Museum. Amsterdam, 2020. hoofdstuk: Exportpijp met vorstelijk profielportret. Dit exemplaar.
Don Duco, aaaDe Nederlandse kleipijp, handboek voor het determineren. Amsterdam, 2024. hfst 5, p , afb 191, 396. Dit exemplaar.

If you have any comments, suggestions or additions, click here to send us an email