Collectienummer:

APM 20.733

Deelcollectie:

tabakscuriosa

Titel:

tabaksdoos

Trefwoord:

intocht in Jeruzalem

Beschrijving:

Tabaksdoos van palmhout met vlak deksel en bodem, rechte opstaande kanten, de hoeken afgeschuind. Doos bovenzijde gesneden de intocht in Jeruzalem met centraal Jezus op de ezel, op de achtergrond het stadsprofiel, onderzijde onder drie bogen centraal een geknielde Christus, eromheen staande figuren, de opstaande kanten met twee nar-achtige koppen, de rechter met een pruik met staart, de linker met een papieren muts, verder gekrulde ranken. Zogenaamde geheime schuiting in drie delen, wanneer de doos open is wordt het ingesneden jaartal "1822" zichtbaar.

Datum:

Jaar 1822


Maten:

AlgemeenHoogte3,6 cm
Breedte6,1 cm
Lengte15 cm
Kenmerken
Materiaalpalmhout (buxus) (hout)
Techniekgesneden
Kleurbruin
Gebruikssporen geen
Productie
ContinentEuropa
Regio internationaalWest-Europa
LandNederland
Regio nationaalZeeland (?)
Aanwinst
Jaar 2011
Provenance Groningen, Niemeyer Tabaksmuseum, 12 januari 1964-2011, nr 640
Middelstum, collectie G.A. Brongers, -1963
Commentaar
Wiegersma, Volkskunst in de Nederlanden, p 90-91, afb. 112-113 beeldt een doos van dezelfde snijder af met op deksel koning Salomon bezocht door de koningin van Sheba en op onderzijde het Salomon's oordeel en veronderstelt als datering 18e eeuw, met de toevoeging gevonden in de omgeving van Brussel. Het snijwerk is bij die doos ook wat minder uitbundig.
Wat betreft de datering is het mogelijk dat het jaartal van de hand van een andere snijder is, de doos zou geantedateerd kunnen zijn en mogelijk zelfs een jaartal na de ontstaansdatum gekregen hebben.
Literatuur
Georg Alfred Brongers, Van Gouwenaar tot bruyère pijp. Amerongen, 1978. p 75. Dit exemplaar. Bijschrift: Bovenzijde van een palmhouten tabaksdoos met een in reliëf gestoken voorstelling van de intocht in Jeruzalem. De doos heeft een zgn. geheime sluittechniek waarvan de breuk (duidelijk zichtbaar op de foto) bij sluiting in het reliëfwerk wegvalt. 18e eeuw.
Don Duco, De Hollandse tabaksdoos. Amsterdam, 2012. afb 11. Dit exemplaar.
Expositie
Amsterdam, Niemeyer Nederlands Tabacologisch Museum, tuinkamer vitrine, 1964-1974.
Saint-Claude, tentoonstelling "Confrérie des Maîtres-Pipiers de Saint-Claude", mei - september 1972.
Groningen, Niemeyer Tabaksmuseum, 1978-2010, winkeletage.
's-Hertogenbosch, Noordbrabants Museum, tentoonstelling "Uit verre landen, koffie, thee en andere koloniale waren", 5 juni 2015 - 13 september 2015.

If you have any comments, suggestions or additions, click here to send us an email