Collectienummer:

APM 11.000

Deelcollectie:

prehistorische pijpen

Titel:

tabakspijp

Trefwoord:

buisvorm, liggende figuur

Beschrijving:

Tabakspijp van aardewerk met buisvormige figurale ketel in het verlengde van de steel. Steel in reliëf een gestileerde liggende mensenfiguur, de armen en benen om de steel. Doorboring voor de bevestiging van een touwtje bij de hals van de figuur. Steel naar het eind afgeplat met drie gladde reliëfringen en verbreed plat mondstuk.

Datum:

Periode 800 - 1200


Maten:

AlgemeenHoogte5,3 cm
Lengte15,9 cm
Kenmerken
Pijptype buisvorm
Pijpmodel figuraal
Materiaalaardewerk (ceramiek)
Techniekhandvorm
Kleurrozerood
Gebruikssporen gerookt
Productie
ContinentNoord-Amerika
Regio internationaalCentraal-Amerika
LandMexico
VolkTarasken
Aanwinst
Jaar 1989
Provenance Tilburg, America Antigua, Ted van Dijck
Commentaar
De authenticiteit van deze pijp is veel besproken. Ted van Dijck (Tilburg) beschouwt het stuk zondermeer als oorspronkelijk. Ted Leijenaar (Leiden) is ervan overtuigd dat het een falsificatie betreft, overigens zonder het stuk in de hand te hebben gehad. Frederick J. Dockstader (New York) zegt na zorgvuldige inspectie dat deze pijp rond 1900 gemaakt is door afstammelingen van het Michoacan volk, in dezelfde traditie als eeuwen daarvoor. Persoonlijk heb ik lang aan de authenticiteit getwijfeld. Het roer en de beet lijken goed, maar de geboetseerde figuur is van een kinderlijke eenvoud terwijl vooral de gebruikswijze met schotelvormige ketelopening mij merkwaardig voorkomt. Het thermoluminiscentierapport van Ralf Kotalla (juli 1992) bewijst dat de datering klopt.
Volk dat deze pijpen maakte heet Purépecha.
Literatuur
Benedict Goes, 25 eeuwen roken; De verwonderlijke vormgeving van de pijp. , 1993. p 15, foto. Dit exemplaar (groepsfoto).
Benedict Goes, The Intriguing Design of Tobacco Pipes. Leiden, 1993. p 15, foto. Dit exemplaar (groepsfoto).
Erdinç Bakla, Tophane Lüleciligi, Osmanli'nin tasarimdaki yaraticiligi ve yasam keyfi. Istanbul, 2007. p 18, afb A9. Bijschrift: Tarrascan, Michoacan, Mexico'da bulunmus olan bir tïtïn icme aleti. M.S. 400-800.
Expositie
Rotterdam, Maritiem Museum Prins Hendrik, tentoonstelling "Veertienhonderd negen twee, Columbus zeilde over zee", 1 oktober 1992 - 21 maart 1993.
Wenen, Österreichisches Tabakmuseum, tentoonstelling "Die 2000 Jährige Geschichte der Tonpfeifen", 23 juni 1994 - 10 september 1994.
Amsterdam, Pijpenkabinet, permanente presentatie, zaal, vitrine 1, 2001-2013.
Amsterdam, Amsterdam Pipe Museum, permanente presentatie, zaal, vitrine 1, v.a. 2013.

If you have any comments, suggestions or additions, click here to send us an email