Een prijslijst uit 1873

Het notulenboek van de commissarissen over de pijpenfabrieken en de pijpenhandel te Gouda maakt op 3 juni 1873 melding van drie ingekomen brieven. Alle drie zijn verzoekschriften van pijpmakersknechten die om loonsverhoging vragen. Door de commissarissen van het gewezen gilde worden hierover besprekingen gevoerd, doch hun meningen blijven verdeeld. Goedewaagen en Prince zijn voorstanders van een verhoging van vijfentwintig procent. De andere bestuursleden zijn meer gematigd. Uiteindelijk wordt besloten een algemene ledenvergadering te houden waar alle fabrikanten hun mening naar voren kunnen brengen. Twee dagen later wordt deze vergadering reeds gehouden. Inmiddels is er wederom een verzoekschrift binnengekomen door meerdere knechts ondertekend. Deze knechts verzoeken om een loonsverhoging van vijftien procent.

De vergadering gaat akkoord met een verhoging. Men besluit de lange pijpen met 30 cent per gros te verhogen, de middeleinden met 10 cent per gros en de korte pijpen met 7 cent voor dezelfde hoeveelheid. Dit komt neer op een verhoging van rond de tien procent. De gezamenlijke fabrikanten plaatsen advertenties in de Nieuwe Rotterdammer, het Handelsblad en de Haarlemmer Courant. Aardig is de ondertekening van deze advertentie, die 38 fabrikantennamen vermeldt, terwijl er in dat jaar in werkelijkheid nog slechts 27 zelfstandige bedrijven waren. Men wilde blijkbaar naar buiten toe een grotere en meer belangrijke indruk wekken.

Een opmerkelijk feit is wel dat in die jaren nog steeds een gezamenlijke prijsbepaling van de pijpen bestond. De invloed van het gilde met als een van de regels vaste verkoopprijzen leefde dus nog tot ver in de negentiende eeuw voort. De circulaire die Jan Prince & Cie naar zijn klanten zond is hierbij afgebeeld. De prijsverhoging betekende geen extra winst, de fabrikant betaalde er de loonsverhogingen mee en dekte er de gestegen grondstoffenkosten mee.

© Don Duco, Pijpenkabinet Leiden, 1982.

Afbeelding

Circulaire van de firma Jan Prince & Cie uit Gouda van 1873.
Leiden, collectie Pijpenkabinet Pk 10.206