Raoul Amiel

Geschiedenis

De fabriek van Raoul Amiel nabij Philippeville in Algerije is voortgekomen uit de winning van bruyère ter plekke. Tegen 1900 raakt het Franse en Italiaanse gebied van de Middellandsezee uitgeput wat betreft het bruyèrehout. De pijpenindustrie had snel een grote vlucht genomen en er was een gigantische vraag naar deze bijzondere wortelhoutsoort. In 1905 ontdekte men echter nieuwe wingebieden: rijke bruyèrevelden in Algerije, toen nog Frans gebied. Binnen enkele jaren voorziet Algerije tachtig procent van de pijpenfabrieken waar ook ter wereld van ebauchons.

Het is begrijpelijk dat ondernemende Fransen gesteund door Algerijnse zetbazen en Engels kapitaal overwegen in Algerije zelf een pijpenfabriek te starten. De grondstof was er in overvloed voorhanden. Bovendien waren arbeidskrachten er goedkoop.

In 1932 opent de eerste pijpenfabriek in Algerije onder de naam Raoul Amiel. Het zal een mysterieus bedrijf worden waarover nog weinig bekend is. Duidelijk is wel dat de vervaardigingstechniek op de verdiensten van Saint-Claude is gebaseerd waardoor de pijpen in veel opzichten niet van de Franse voorbeelden zijn te onderscheiden.

De fabriek Amiel blijkt een groot succes. Het product haalt een hoge graad van perfectie en kan al spoedig concurreren met de Franse tegenhangers. Het is zelfs zo, dat Amiel een deel van hun producten in Saint-Claude afzet. Daar worden de pijpen van Franse merken voorzien om de wereld over te gaan.

Ondanks de forse productie en goede handelsfunctie zijn we over het succes van de fabriek slecht geïnformeerd. Na de stichting werkt het bedrijf tot diep in de jaren vijftig met succes door. Vermoedelijk wordt het merk daarna verkocht en verplaatste men de productie naar elders. De merknaam Amiel blijft in ieder geval nog geruime tijd in gebruik doch verdwijnt rond 1980 definitief. Uiteraard heeft dat te maken met de tanende belangstelling voor de tabakspijp in het algemeen.

Kenmerken

Het modellengamma van Amiel is heel specifiek voor de periode van ontstaan, het tijdvak tussen 1935 en 1955. De tabakspijp is dan nog zeer algemeen in gebruik en de roker zoekt overwegend naar klassieke modellen met subtiele eigentijdse kenmerken. In het assortiment zien we dus de bekende néogène, billiard, boule en pot als standaard ketels. Daarnaast is de bulldog in verschillende variaties leverbaar. Dit model ontstond reeds voor het jaar 1900, al werd dit steeds weer in vernieuwende eigentijdse vormvariaties uitgewerkt.

Tenslotte zijn er de modieuze lagere ketelmodellen die in de jaren dertig in de mode komen: de tomaat en Albert, modellen met een ketelvorm die op de dan heersende mode van de streamline terugvoert. Geheel overeenkomstig de mode na 1940 wordt een deel van de productie voorzien van facetten of spiegels. Dit zijn vlakgeslepen stukjes in het ronde hout. Daarmee wordt de ronde vorm doorbroken en de gepolijste vlakjes werken als een spiegeltje en geven de pijp extra glans en schittering. Dit modieuze aspect bepaald de pijpen in de jaren veertig en vijftig.

De kwaliteit komt tot uitdrukking in de prachtige bruyère, maar ook in de scherpe vormgeving. Vrijwel alle modellen hebben een vervolmaking en goede balans gekregen. Daarnaast zijn ook de montages van de roeren perfect, waarbij van een optimale kwaliteit rubber gebruik is gemaakt.

Het Amsterdam Pipe Shop assortiment

Amsterdam Pipe Shop heeft het geluk gehad een reeks van deze Amiel pijpen terug te vinden. Het gaat om producten die reeds voor 1955 werden gemaakt en die voordat zij waren afgemerkt bij een handelshuis op voorraad zijn gezet. Wonder boven wonder zijn zij daar tientallen jaren blijven staan. De Amiels zijn daarmee specifiek voor de mode en smaak uit de jaren dertig en veertig. Zoals opgemerkt kenmerken zij zich niet alleen door bijzondere modele maar ook door goede kwaliteit bruyère en hoogwaardige caoutchouc mondstukken. Ook in nervatuur zijn zij veelal prachtig. Tenslotte vallen de pijpen op door hun gaafheid: het stoppen van gaatjes in het hout was bij deze kwaliteiten uit den boze. Zoals opgemerkt zijn alle Amiels nog zonder merk. De prijzen lopen van € 140 voor de gewone modellen tot € 175 voor de mooiste exemplaren.