Collectienummer:
| APM 20.504 |
Deelcollectie:
| prehistorische pijpen |
Titel:
| tabakspijp |
Trefwoord:
| platvorm, kop dier als rammelaar |
Beschrijving:
| Tabakspijp van aardewerk met komvormige ketel geplaatst op een rechte steel met driehoekig platvorm achter de ketel en twee spoorvormige punten aan weerszijden van de ketel, rechte steel verdunnend naar het eind met glad mondstuk. Platvorm in hoogreliëf een bolle dierenkop met geopende mond, in de holle ruimte kleiballetjes die als rammelaar fungeren, de cirkelvormige ogen met lijnen omrand, een tong uit de bek naar de rand van het platvorm. Ketelbaiss omgaande band met twee lussen op de steelaanzet. Steel bovenzijde overlangs opgeknede geometrische decoratie van stippen omgeven door lijnen, het eind gearceerde streep. Bedekt met oranjerode engobe op bruinig getinte scherf. |
Datum:
| Periode | 800 - 1200 |
Maten:
| Algemeen | Breedte | 5 cm |
| Lengte | 40 cm | |
| Kop | Hoogte | 3,4 cm |
| Breedte | 4,9 cm | |
| Steel | Lengte | 31 cm |
Kenmerken
| Pijptype | steelpijp |
| Pijpmodel | komvorm |
| Materiaal | aardewerk (ceramiek) |
| Techniek | handvorm |
| Kleur | bruin |
| Afwerking | engobe, oranjebruin |
| Gebruikssporen | gerookt |
Productie
| Continent | Noord-Amerika |
| Regio internationaal | Centraal-Amerika |
| Land | Mexico |
| Regio nationaal | Tlapacoya (?) |
Aanwinst
| Jaar | 2011 |
| Provenance | Groningen, Niemeyer Tabaksmuseum, c. 1975-2011, nr DD009 (oud 1.5) |
| Tilburg, Ted van Dijck, c. 1975 |
Commentaar
| Brongers beschrijft deze pijp als Tlapacoya (bij Mexico-city), periode 800-300 v. Chr., terwijl een exemplaar uit de kunsthandel als Taraskaans geduid wordt en gedateerd wordt tussen 1450 en 1520.Ook wel gedateerd uit de late post-klassieke periode, 1200-1500. |
Literatuur
| Georg Alfred Brongers, Van Gouwenaar tot bruyère pijp. Amerongen, 1978. p 9. Dit exemplaar. Pijp in de vorm van een ratelslang. Costa-Rica, 9e-13e eeuw. |
| Ted van Dijck, Eeuwenoude Indiaanse pijpen in een Nederlands museum, Dl. I & II. Antiekwereld, III/11 & 12, 1978. II, p 8, afb 1. Dit exemplaar. Bijschrift: Chupicuaro-pijp, 500-100 voor Chr. |
| Georg A. Brongers, 60 pijpen uit de collectie van het Niemeyer Nederlands Tabacologisch Museum. Groningen, 1981. p 12. Dit exemplaar. Bijschrift: Pijp in de vorm van een sterk gestileerde ratelslang. Terra-cotta kleurige klei, Costa Rica, 800-1200 n. Chr. |
Expositie
| Groningen, Niemeyer Tabaksmuseum, 1978-2010, zolder. |
| Amsterdam, Pijpenkabinet, tentoonstelling "Roken bij de Amerikaanse Indianen, voorhistorische pijpen uit de Niemeyer collectie", 1 augustus - 14 september 2011. |
If you have any comments, suggestions or additions, click here to send us an email