Collectienummer:
| APM 1.485 |
Deelcollectie:
| meerschuim pijpen |
Titel:
| tabakspijp |
Trefwoord:
| stroomgod en stroomgodin |
Beschrijving:
| Tabakspijp van meerschuim met figurale ketel, zonder hiel en oplopende steel met manchet. Ketel handgesneden twee zittende stroomgoden, links met snor en lange baard man met de rechterarm leunend op een ton waaruit een rivier ontstaan, tussen de arm en de romp steekt een roeispaan omhoog, rechts vrouw met wingerdbladeren om het hoofd, haar linkerhand steunend op een kruik, tussen hen in aan de basis een staand wapenschild met dubbelkoppige adelaar en keizerskroon. Ketel achterzijde rechts riet en links struweel. Manchet gestileerde bladmotieven met c-voluten. Montage met zilveren manchetplaat waaraan een conische steelhouder. |
Datum:
| Periode | 1840 - 1860 |
Maten:
| Kop | Hoogte | 11,5 cm |
| Breedte | 6,5 cm | |
| Steel | Lengte | 8,5 cm |
Kenmerken
| Pijptype | manchetpijp |
| Pijpmodel | figuraal |
| Materiaal | meerschuim (blok-) (steen) |
| Techniek | gesneden |
| Kleur | ivoorwit |
| Overige materialen | zilver (metaal) |
| Gebruikssporen | ongerookt |
Productie
| Continent | Europa |
| Regio internationaal | Midden-Europa |
| Land | Oostenrijk |
| Regio nationaal | Wenen (provincie) |
| Plaats | Wenen |
Aanwinst
| Jaar | 2003 |
| Provenance | Utrecht, Douwe Egberts Pijpenkamer, 1963-2003, nr 223 |
| Zeist, G. de Kruijff, antiquair, 1960-1963 | |
| Zeist, collectie Henk van der Hoef, 1932-1960 | |
| Rusland, emigrant die naar het westen kwam |
Commentaar
| De beugel van de kroon inmiddels verdwenen, is nog op de foto van Rapaport te zien. Pellissone & Emanuel, Pipe, I tabacchie .., z.jr. plate XII (na p 64). Identieke voorstelling maar dan op een pijp met barnstenen roer, klaarblijkelijk naar dezelfde ontwerptekening gesneden. Henk van der Hoef II bespreekt deze pijp in een televisieprogramma van 1957 en meldt dat de pijp door een Russische emigrant in 1932 is meegenomen. |
Literatuur
| Ben Rapaport (Benjamin Rapaport), A complete guide to collecting Antique Pipes. Exton, PA, 1979. p 68. Dit exemplaar. Onderschrift: Meerschaum bowl depicting Father Rhine and Lorelei as river God and Goddess. Between them is carved the Hapsburg coat of arms. This pipe was a present to a member of the Russian Imperial family. (Courtesy Douwe Egberts' Pipe Room, Utrecht, Holland.) |
| Peter Bulthuis, 500 jaar tabakscultuur; De rijke geschiedenis van het roken. 's-Gravenhage, 1992. p 59. Dit exemplaar. Bijschrift: Meerschuimpijpen worden met veel vakmanschap tot ware 'kunstwerken' uitgesneden. Vooral in Duitsland was de meerschuimpijp zeer populair. Een zeer Duits tafereeltje: de Lorelei. |
| Peter Roggeveen, 'Toebak suyghen', De tabakspijp, een eeuwen-oud en boeiend verzamelobject. StadskanaalVerzamelkrant, X/94, 1994. p 9. Dit exemplaar. Bijschrift: Meerschuim pijp, voorstellende Vader Rijn en Lorelei. Duitsland, 19e eeuw. |
| Don Duco, Fabels en feiten over de meerschuim pijp. Amsterdam, 2009. afb 90. Dit exemplaar. |
| Don Duco, Topstukken uit het Pijpenkabinet. Amsterdam, 2010. hoofdstuk: Pijp met twee stroomgoden. Dit exemplaar. |
| Don Duco, Hoogtepunten uit het Amsterdam Pipe Museum. Amsterdam, 2020. hoofdstuk: Pijp met twee stroomgoden. Dit exemplaar. |
Expositie
| Utrecht, Douwe Egberts Pijpenkamer, permanente presentatie, grote vitrine, c. 1970-c. 1995. |
| Amsterdam, Pijpenkabinet, permanente presentatie, zaal, vitrine 5, v.a. 2004. |
If you have any comments, suggestions or additions, click here to send us an email